تصاویر پارکر از درخشش ناهید
کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا برای نخستین بار تصاویر بی‌مانندی در طیف نور مرئی از سمت شب سیاره‌ی ناهید گرفته است که ویژگی‌های سطحی آن را نشان می‌دهد که اغلب توسط ابرها پنهان می‌شدند.
نماهای جدید در حقیقت در سال ۲۰۲۱ زمانی که فضاپیما برای چهارمین بار از کنار سیاره‌ی زهره گذر کرد، ثبت شدند. پارکر در اصل از گرانش سیاره برای نزدیک‌تر شدن به هدف اصلی خود یعنی خورشید استفاده می‌کند اما متخصصان مأموریت به کاربرد شگفت‌انگیز کاوشگر به‌عنوان ابزاری برای مطالعه‌ی سیاره‌ی خواهر زمین هم پی‌برده‌اند.
طبق اعلام ناسا، ابزار «تصویرگر میدان گسترده‌ی کاوشگر خورشیدی پارکر» (Wide-field Imager for Parker Solar Probe) یا «ویسپر» (WISPR) از سراسر سمت شب ناهید در طول موج‌های طیف مرئی و نزدیک فروسرخ تصویربرداری کرده است. نکته‌ی جالب این است که ویسپر برای گرفتن تصاویری از تاج خورشیدی، ناحیه‌ی پلاسما در اطراف خورشید، طراحی شده است اما تیم پارکر در کمال تعجب دریافته است که این ابزار می‌تواند از میان جو غلیظ سیاره‌ی زهره هم ببیند.
«برایان وود» (Brian Wood) فیزیکدان آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا گفت: «ناهید سومین جرم درخشان در آسمان است اما تا همین اواخر اطلاعات زیادی درباره‌ی ظاهر سطح آن نداشتیم زیرا دید ما از آن توسط یک جو غلیظ مسدود شده است. اکنون سرانجام برای نخستین بار از فضا، سطح آن را در طول موج‌های مرئی می‌بینیم.»
این تصاویر به دانشمندان امکان می‌دهد تا ویژگی‌های سطحی مانند پهنه‌های قاره‌ای، دشت‌ها و فلات‌های سیاره را تشخیص دهند. ناسا اعلام کرد که داده‌های جدید اطلاعات ارزشمندی درباره‌ی ساختار زمین‌شناختی و تاریخچه‌ی سیاره ارائه می‌دهند.
طولانی‌ترین طول موج‌های نور مرئی می‌توانند به ابرهای زهره نفوذ کنند و ابزار WISPR کاوشگر پارکر آن را به‌عنوان یک درخشش ضعیف در سمت شب سیاره و زمانی که این طول موج‌ها در نور خورشید پنهان نمی‌شوند، تشخیص می‌دهد. مناطق روشن در تصاویر گرم‌تر هستند و مناطق سردتر تاریک‌تر دیده می‌شوند. وود گفت: «سطح ناهید حتی در سمت شب حدود ۸۶۰ درجه است. به اندازه‌ای داغ که سطح صخره‌ای آن به شدت می‌درخشد، مانند یک قطعه آهن گداخته که از کوره بیرون آمده باشد.»
اینکه ویسپر چنین قابلیتی دارد، در سومین پرواز پارکر در جولای ۲۰۲۰ آشکار شد. نمای جزئی زهره در این گذر نزدیک، تیم مأموریت را غافلگیر کرد. بنابراین آن‌ها همه چیز را برای رویارویی بعدی آماده کردند. چهارمین سفر پارکر به دور زهره به گونه‌ای بود که کبه‌خوبی اوشگر می‌توانست کل قسمت شب سیاره را هنگام عبور سریع خود به تصویر بکشد.
این تیم با مقایسه‌ی تصاویر جدید با نقشه‌های توپوگرافی از پیش موجود که توسط رادار تهیه شده‌اند، ویژگی‌های سطحی را شناسایی کردند؛ ازجمله نماهای راداری که در طول مأموریت «ماژلان» (Magellan) ناسا در دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی ثبت شده بودند. از ویژگی‌های قابل مشاهده در تصاویر جدید می‌توان به منطقه‌ی قاره‌ای «آفرودیت ترا» (Aphrodite Terra)، فلات «تلوس رجیو» (Tellus Regio) و دشت‌های «هامونه‌ی آینو» (Aino Planitia) اشاره کرد. این تیم حتی هاله‌ای را در اطراف زهره مشاهده کردند که نتیجه‌ی برخورد اتم‌های اکسیژن با جو است.
داده‌های جدید برای دانشمندان دیگر هم جالب توجه خواهد بود، زیرا با توجه به اینکه کانی‌های گوناگون در طول موج‌های خاصی می‌درخشند، می‌توان از آن‌ها برای تشخیص مواد معدنی در سطح زهره استفاده کرد. همچنین می‌توان تاریخچه‌ی این سیاره و اینکه چگونه فعالیت‌های آتشفشانی ممکن است در تکامل جو غلیظ آن نقش داشته باشند را روشن کند.
پیشنهاد می کنیم مقاله کشف نزدیک‌ترین ستاره به خورشید را هم بخوانید.
